اختلافات آماری چند میلیارد دلاری در وزارت نفت

دوشنبه, ۲۸م دی, ۱۳۸۸
کلمه: در حالی کمتر از ۳ ماه از آغاز برنامه پنجم در صنعت نفت زمان باقی مانده است مسئولان وزارت نفت هنوز درباره میزان دقیق حجم منابع مالی و سرمایه‌گذاری در این صنعت به یک جمع‌بندی واحد دست نیافته‌اند و آمارهای متفاوتی نیز در این باره ارائه می‌شود.
به گزارش مهر در حال حاضر کمتر از سه ماه تا به پایان رسیدن مهلت قانونی اجرای برنامه چهارم باقی مانده که تاکنون گزارشی در مورد نتایج و دستاوردهای اجرای این برنامه چهارم از سوی دستگاههای دولتی همچون وزارت نفت ارائه نشده است.
از سوی دیگر، با توجه به تحریم نظام بانکی و مالی کشور از سوی کشورهای غربی، هم اکنون جذب منابع مالی و سرمایه ای برای اجرای طرحهای مختلف صنعت نفت با محدودیتهایی مواجه شده است.
تولید روزانه ۷ میلیون بشکه نفت، افزایش تولید روزانه گاز به ۱٫۱ میلیارد متر مکعب، ایجاد ۵۰ میلیون تن ظرفیت جدید تولید محصولات پتروشیمی و افزایش ظرفیت پالایش نفت به ۲٫۵ میلیون بشکه بخشی از برنامه های وزارت نفت برای اجرای برنامه پنجم توسعه است اما به نظر می رسد که مسئولان وزارت نفت تاکنون درباره میزان دقیق جذب منابع مالی و سرمایه ای برای اجرای این برنامه به یک جمع بندی واحد دست نیافته اند.
در این میان، در ۱۰ روز گذشته گزارشهای متعددی درباره میزان جذب منابع مالی و سرمایه ای در برنامه پنجم توسعه توسط شرکت ملی نفت ایران، پایگاه خبری وزارت نفت و مدیران عامل شرکتهای تابع وزارت نفت اعلام شده است که میزان رقم نهایی جذب منابع مالی در هر یک از این گزارشها با یکدیگر اختلافات چندین میلیارد دلاری دارند.
فاصله ۲۶ میلیارد دلاری جذب منابع مالی در صنعت نفت
در این باره سید مسعود میرکاظمی وزیر نفت شهریور ماه امسال به عنوان وزیر پیشنهادی نفت دولت دهم گزارشی در مورد جذب منابع مالی ارائه کرد که با گزارشهای موجود اختلافات زیادی دارد.
مسعود میرکاظمی در گزارش خود به عنوان وزیر پیشنهادی نفت ( ۳ شهریور ۸۸) از ضرورت جذب نزدیک به ۱۹۶ میلیارد دلار سرمایه برای اجرای برنامه پنجم توسعه دربخشهای بالادستی و پایین دستی صنعت نفت خبر داده بود، اما شرکت ملی نفت ایران (۲۶ دی ۸۸) با انتشار گزارشی اعلام کرده است که برای اجرای این برنامه در صنعت نفت به ۱۷۰ میلیارد دلار جذب سرمایه نیاز دارد.
در همین حال پایگاه اطلاع رسانی وزارت نفت (۲۲ دی ماه ۸۸) اعلام کرده است: ” بر اساس برنامه تنظیم شده صنعت نفت در۵ سال آینده (۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳)، این صنعت نیازمند ۱۵۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری است که از این مبلغ، ۹۰ میلیارد دلار آن به صورت بیع متقابل، فاینانس و ۶۵ میلیارد دلار دیگر از محل منابع داخلی تأمین می‌شود.”
شکاف بیش از ۴۰ میلیارد دلار حجم سرمایه گذاری بین وزارت و شرکت نفت
بر اساس اعلام کارشناسان با توجه به افت سالانه ۳۰۰ هزار بشکه ای نفت ایران و توسعه میادین جدید نفت و گاز سرمایه گذاری در بخش بالادستی صنایع نفت و گاز نسبت به سایر بخشها از اولویت برخوردار است.
مسعود میرکاظمی وزیر نفت پیشتر از ضرورت جذب حدود ۱۴۰ میلیارد دلار سرمایه ( ۸۷٫۳ میلیارد برای توسعه میادین گازی – ۵۲٫۷ میلیارد دلار توسعه میادین نفتی) برای توسعه میادین، نگهداشت توان تولید نفت و گاز در برنامه پنجم خبر داده بود اما شرکت ملی نفت در گزارش اخیر خود با اشاره به ضرورت جبران افت سالانه ۷ درصدی تولید نفت، اعلام کرده است: برای تحقق برنامه های بخش بالادست نفت و گاز در مجموع به ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز است.
اما سیف الله جشن ساز مدیرعامل شرکت ملی نفت در این باره از نیاز به ۱۵۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به تنهایی بخش بالادستی صنعت نفت در برنامه پنج ساله پنجم خبر داده است.
اختلاف از حجم سرمایه گذاریها برای خودکفایی از واردات بنزین
در بخش پالایش و پخش فرآورده های نفتی خودکفایی کشور از واردات فرآورده های نفتی و به ویژه بنزین و گازوئیل محوری ترین هدف وزارت نفت است.
در این باره مسعود میرکاظمی در حالی از جذب ۱۲٫۶ میلیارد دلار سرمایه برای ساخت پالایشگاههای جدید، توسعه و بهینه سازی پالایشگاههای موجود نفت و طرحهای بنزین سازی خبر داده که سایت شرکت ملی نفت ایران از نیاز به حدود ۲۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری برای اجرای برنامه ها در این بخش سخن به میان آورده است.
در بخش گاز هر چند وزیر نفت برنامه جذب ۲۳٫۳ میلیارد دلار سرمایه برای توسعه بخش پایین دستی صنعت گاز را در سالهای ۸۹ تا ۹۳ در قالب ساخت پالایشگاههای جدید گازی، توسعه پالایشگاههای موجود، افزایش ظرفیت خطوط انتقال گاز و توسعه شبکه گاز در شهرها و روستاها ارائه کرده است که شرکت نفت از نیاز به سرمایه گذاری ۲۰ میلیارد دلاری در این بخش خبر داده است.
در این باره اخیرا جواد اوجی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در نشستی با حضور خبرنگاران از نیاز به جذب ۳۵ میلیارد دلار سرمایه در بخش پایین دستی صنعت گاز در برنامه پنجم توسعه خبر داده است.
نامشخص بودن سرمایه گذاریها در صنعت پتروشیمی
عبدالحسین بیات مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی اخیرا (۲۲ دی ۸۸) با اشاره به افزایش ۵۰ میلیون تنی ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در برنامه پنجم توسعه، گفته است: برای تحقق این برنامه با ساخت ۴۶ مجتمع جدید به ۲۵ میلیارد دلار منابع سرمایه ای نیاز داریم.
سید مسعود میرکاظمی هم در برنامه پیشنهادی خود شهریور ماه امسال از ضرورت جذب ۲۰ میلیارد دلار سرمایه در بخش صنایع پتروشیمی در برنامه پنجم خبر داده است.
در همین حال شرکت ملی نفت جذب با انتشار گزارشی از ضرورت جذب حدود ۳۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید در صنایع پتروشیمی تا سال ۱۳۹۴ خبر داده است.
بدین ترتیب، ارائه آمارهای متفاوت از میزان منابع مالی و سرمایه گذاری مورد نیاز برای صنعت نفت نشان می دهد این مشکل همیشگی اقتصاد ایران ( نبود اطلاعات دقیق آماری ) همچنان پابرجاست و ظاهرا برای حل آن نیز عزمی وجود ندارد.