آمریکا و بریتانیا بمبگذاری در استان سیستان و بلوچستان که چند فرمانده سپاه پاسداران در آن کشته شدند را اقدامی تروریستی دانسته و محکوم کرده اند.
هم زمان محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران، از دولت پاکستان خواسته است که فورا برای دستگیری "عوامل اصلی" این بمبگذاری اقدام کند.
بر اساس گزارش ها، قربانیان بمبگذاری روز یکشنبه (18 اکتبر) افزایش یافته است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) جدیدترین آمار قربانیان را حداقل 42 کشته و ده ها زخمی اعلام کرده است.
به گزارش ایرنا، محمود احمدی نژاد گفته است: "از دولت پاکستان می خواهيم در دستگيری عوامل اصلی اين حوادث تروريستی بيش از اين معطل نکند."
این بمبگذاری در جریان همایشی بین سران طوایف و قبایل در منطقه "پیشین" (در حد فاصل شهرستان های سرباز و چابهار در جنوب سيستان و بلوچستان) رخ داد. هدف این همایش ایجاد "وحدت ميان عشاير شيعی و سنی" اعلام شده بود.
حداقل دو نفر از فرماندهان سپاه پاسداران در این بمبگذاری که برخی آن را انتحاری توصیف کرده اند، کشته شدند.
نورعلی شوشتری، جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران ایران و فرمانده قرارگاه قدس، و رجب علی محمدزاده فرمانده سپاه استان سیستان و بلوچستان از جمله قربانیان هستند.
فرمانده سپاه ایرانشهر، فرمانده سپاه سرباز و فرمانده تیپ امیرالمومنین نیز از جمله کشته شدگان اعلام شده اند.
وزارت امور خارجه ایران در واکنش کاردار پاکستان در تهران را احضار کرده است تا "مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ايران نسبت به استفاده تروريستها و اشرار از خاک پاكستان عليه جمهوری اسلامی ايران را به وی اعلام کند."
ایران گروه "جندالله" یک گروه پیکارجوی سنی به رهبر عبدالمالک ریگی که گفته می شود در خاک پاکستان فعالیت دارد، را مسوول حمله روز یکشنبه می داند.
مقام های استان سیستان و بلوچستان از روز دوشنبه (19 اکتبر) سه روز عزای عمومی در این استان اعلام کرده اند.
برخی منابع از کشته شدن "گروهی از سران قبايل و عشاير استان" خبر داده اند.
واکنش آمریکا و بریتانیا
وزارت خارجه بریتانیا نیز در بیانیه ای اعلام کرد که این "حمله تروریستی" را محکوم می کند.
دولت آمریکا نیز بمبگذاری روز شنبه را اقدامی تروریستی خواند و آن را محکوم کرده است.
ایان کلی، سخنگوی کاخ سفید با صدور بیانیه ای اعلام کرد که آمریکا برای قربانیان بیگناه حمله روز یکشنبه سوگوار است.
او همچنین اتهام دخالت آمریکا در این بمبگذاری را کذب محض دانست.
علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، حمله روز یکشنبه را "نتیجه اقدامات آمریکا" دانسته است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، علی لاریجانی گفته است: "ما اين اقدام تروريستی اخير را نتيجه اقدامات آمريكا می دانيم."
با این همه، رئیس جمهوری ایران و وزارت خارجه این کشور به طور مستقیم دولت مشخصی را مسوول بمبگذاری سیستان و بلوچستان معرفی نکرده اند.
وزارت امور خارجه ایران در بیانیه اش " برخی کشورها و حاميان گروههای تروريستی" را مسوول واقعه سیستان و بلوچستان دانسته و تاکید کرده است: " به مدعيان مبارزه با تروريسم يادآور می شود که برخورد دوگانه و گزينشي با معضل تروريسم کمکي به حل مشکلات آنان در منطقه نخواهد کرد و آثار زيانباری را براي آنان و کل منطقه به بار خواهد آورد."
جندالله؛ مظنون اصلی
در چند سال گذشته چندین بار در سیستان و بلوچستان حوادث خشونت رخ داده است و عمدتا مسوولیت این وقایع را گروه جنبش مقاومت مردمی ایران - جندالله- بر عهده گرفته است.
اخبار مربوط به فعالیت گروه جندالله در مناطق جنوب شرق ایران از حدود پنج سال پیش انتشار یافته و در این مدت، این گروه مسوول یک رشته حملات مسلحانه، آدم ربایی، قتل و بمب گذاری در این مناطق شناخته شده است.
از جمله اقدامات این گروه، عملیات تاسوکی در اسفندماه سال 1384 است که در جریان آن، افراد مسلح با بستن جاده زابل به زاهدان در نزدیکی پاسگاه تاسوکی، اتومبیل های عبوری را متوقف کردند و بیست و دو تن از سرنشینان آن ها را کشتند.
گروه جندالله کشته شدگان را عوامل دولتی و امنیتی توصیف کرد، اما منابع دولت ایران گفتند که اکثر قربانیان این حمله از افراد عادی بوده اند.
در خرداد ماه سال جاری هم انفجاری در مسجد امیرالمومنین زاهدان روی داد که در جریان آن، بیست و پنج نفر کشته و شماری زخمی شدند و جندالله مسئول آن اعلام شد.
جندالله هدف خود را تلاش برای تامین حقوق مذهبی و قومی قوم بلوچ و اهل سنت در سیستان و بلوچستان ایران اعلام کرده اما تاکید داشته است که یک گروه جدایی طلب نیست.
در مورد سازماندهی و منابع این گروه اطلاع دقیقی در دست نیست اما به گفته مقام های ایرانی، افراد مسلح جندالله در داخل خاک پاکستان مستقر هستند، گروگان های خود را با عبور از مرز به داخل این کشور می برند و عملیات خود در داخل ایران را از آنجا سازمان می دهند.
دولت های ایران و پاکستان جندالله را یک سازمان تروریستی می دانند و مقام های جمهوری اسلامی ایالات متحده را به حمایت از این گروه متهم کرده اند. آمریکا این اتهام را رد کرده است.
برخی منابع گفته اند که جندالله با گروه هایی مانند شبکه القاعده و طالبان ارتباط دارد اما رهبران جندالله این اتهام را رد کرده و گفته اند که در صورت تامین حقوق اقلیت سنی در ایران، فعالیت های خشونت آمیز را کنار خواهند گذاشت.