اعتراض شدید خاتمی به خشونت علیه معترضان

محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران، با بیان اینکه شرایط کنونی کشور بحرانی است، تأکید کرده است، در صورتی که «دلبستگان به انقلاب» حذف شوند، راه برای قدرت گرفتن کسانی که مخالف نظام هستند، هموار خواهد شد.

رئیس جمهور پیشین ایران، در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران، ضمن انتقاد از برخورد با منتقدان به ویژه پس از انتخابات ریاست جمهوری گفته است: «به صراحت تأکید می‌کنم حذف دلبستگان به انقلاب با این عناوین و روش‌های بی‌اساس که از سوی جریانی خاص دنبال می‌شود، بزرگترین توطئه علیه جمهوری اسلامی است و نتیجه آن سوق دادن نیروهای اجتماعی به سوی جریاناتی است که با اصل انقلاب و نظام در تعارض هستند».

رئیس دولت اصلاحات، در بخش دیگری از این گفت‌وگو که روز شنبه منتشر شده، حاکمان کنونی ایران را به فاصله گرفتن از دیدگاه‌های آیت‌الله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی متهم کرده و گفته است: «امام معتقد بودند که سلایق مختلف باید وجود داشته باشد. حتی به صراحت اعلام کردند که کسی که با اصل نظام مخالف است، او در این مملکت آزاد است و باید امنیتش تأمین شود، مگر اینکه دست به سلاح ببرد یا توطئه‌ای کند که بخواهد به زیربنای نظام آسیب بزند که البته هیچ نظامی هم این را نمی‌پذیرد».

محمد خاتمی با اشاره به دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و رویدادهای پس از آن گفته است: «ما نباید برای مردم تصمیم بگیریم. نباید انتخاب و رأی مردم را محدود کنیم».

خاتمی با تأکید دوباره بر پایبندی اصلاح‌طلبان به «اصول جمهوری اسلامی» و «لزوم اجرای درست قانون اساسی» افزوده است: «کسانی که به رأی مردم معتقد نیستند و حاضرند در رأی مردم تصرف کنند یا آن را نادیده انگارند، با انقلاب و جمهوری اسلامی بیگانه‌اند».

او همچنین با بیان اینکه «امروز قانون اساسی زیر پا گذاشته می‌شود» به انتقاد از سرکوب خشونت‌آمیز تظاهرات آرام معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری پرداخته و گفته است: «قانون اساسی رأی مردم و انتخابات آزاد و رقابتی را حق مسلم آحاد جامعه دانسته و وظیفه مسلم برای مسئولان نظام را توجه و احترام و صیانت از این حق دانسته است. حال اگر کسی معترض باشد که این اصل درست پیاده نشده، جواب خود را باید با برخوردهای تند و غیرقانونی بگیرد؟»

سخنان خاتمی پس از آن بیان می‌شود که بعد از گذشت نزدیک به پنج ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، اعتراض‌ها به نتایج اعلام شده که بر اساس آن محمود احمدی‌نژاد پیروز انتخابات معرفی شد، ادامه دارد و همچنان با سرکوب شدید نیروهای امنیتی مواجه است.

در حالی که شماری از فعالان سیاسی و مدنی که از روزهای نخست پس از انتخابات دستگیر شده‌اند همچنان در بازداشت به سر میبرند، آن طور که مقامات دولتی می‌گویند بیش از یکصد نفر به تازگی در جریان اعتراض‌های مردمی ۱۳ آبان توسط پلیس دستگیر شده‌اند.

فرمانده پلیس تهران با اعلام این موضوع گفته است که شماری از معترضان هم توسط نیروهای بسیجی دستگیر شده‌اند که پلیس آماری از این بازداشت شدگان در دست ندارد.

انحراف از معیارهای جمهوری اسلامی

رئیس جمهور پیشین ایران در ادامه با انتقاد از وضعیت کنونی در کشور اضافه کرده است: «اگر دیدیم که رأی مردم مورد کم توجهی قرار گرفت، اگر دیدیم که اختیارات متناسب با مسئولیت‌ها در جامعه نبود، اگر دیدیم که دروغ رایج بود و به خصوص که دروغ به صورت رسمی مطرح شد، اگر دیدیم که حق و حرمت انسان‌ها نگه داشته نشد، اگر دیدیم که تداخل در قوای مختلف وجود داشت و نظایر اینها، می‌توانیم بگوییم که انحراف از معیارهای اصلی جمهوری اسلامی صورت گرفته است».

محمد خاتمی سپس با اشاره به اینکه جمهوری مورد امام خمینی «همین جمهوری که در دنیا هست» بوده، ادامه می‌دهد: «آنچه که دنیا به آن رسیده، دستاورد بسیار مهمی است. یعنی حکومت‌ها برآمده از مردم هستند. تعیین‌کننده، رأی مردم است. قوای مختلف و منفک از هم وجود دارند. مسئولیت‌ها مشخص است و هیچ قدرت و اختیار غیر مسوولی وجود ندارد. محور و مدار خود مردم هستند. رضایت مردم بسیار مهم است. جمهوری به معنی حکومت مردم بر سرنوشت خویش است».

رئیس جمهور پیشین ایران با رد این ادعای برخی از مقام‌های دولتی در مورد «سواستفاده دشمن» از اعتراض‌ها به نتایج انتخابات گفت: «بنده هم می‌توانم بگویم از کسانی که آن رفتارها را انجام دادند و می‌دهند و منجر به اعتراض مردم شد، سواستفاده شده است. دشمن از آن سواستفاده می‌کند».

دولت وحامیانش در پنج ماه گذشته اعتراض‌های مردمی به نتایج انتخابات را در نتیجه تحریکات دشمنان خوانده‌اند و معترضان به نتایج را همسو با دشمنان جمهوری اسلامی معرفی کرده‌اند.

اما اکنون خاتمی با انتقاد از این رفتار می‌گوید: «دشمن بدش نمی‌آید که به دنیا بگوید در جمهوری اسلامی آزادی نیست. در جمهوری اسلامی حقوق بشر زیر پا گذاشته می‌شود. در جمهوری اسلامی حتی اگر کسی معترض باشد که در فلان مقطعی مثل انتخابات مشکلاتی و انحرافاتی وجود داشته، با روش‌های سخت و خشن با او برخورد می‌شود. دشمن اتفاقاً خیلی خوب از این موضوع برای مشوش کردن چهره انقلاب مردمی ما سواستفاده می‌کند».

او با بیان اینکه «با بلند کردن صدای نادرست، آن نادرست، درست نمی‌شود» افزوده است که «شما اگر تمام امکانات رسانه‌ای و تبلیغی را در دست داشته باشید و یک حرف نادرستی را مدام فریاد بزنید، این فریاد زدن‌ها و جلوگیری از این که صدای دیگری شنیده شود، این حرف نادرست را درست نمی‌کند».

خاتمی با اشاره به اینکه وضعیت کنونی جامعه ایران بحرانی است، در باره نحوه پایان بخشیدن به این بحران گفته است: «معتقدم که اولاً بزرگان باید بپذیرند که در جامعه مشکل و بحران وجود دارد، ثانیاً در عین حال که همه سلایق باید آزاد باشند، همه امکانات و مصونیت‌ها در اختیار یک سلیقه خاص که جز به حذف نمی‌اندیشد، قرار نگیرد و همه بتوانند صحبت کنند. آن وقت است که زمینه برای وحدت واقعی پیرامون اصول با وجود اختلاف نظرها و سلیقه‌هایی که مردم باید به آن رأی بدهند، فراهم می‌آید و آن وقت ما می‌توانیم به چارچوب‌های اصلی که مردم و امام و نظام جمهوری اسلامی می‌خواستند، برگردیم».