گفتگو با جان مك كين در مورد وقوع يك انقلاب در ايران

آژانس ايران خبر - ۱۳۸۸/۱۱/۱۰
اين كه مردم از جان گذشته به اعتراضات ادامه مي دهند نشان مي دهد ايرانيان به چيزي كمتر از يك دموكراسي حقيقي بسنده نخواهند كرد.
تلويزيون صداي آمريكا 9/11/88
سناتور جان مك كين, عضو ارشد كميتة نيروهاي مسلح سنا در گفتگويي اختصاصي از وقوع يك انقلاب در ايران سخن مي گويد.
سيامك دهقانپور: از سناتور جمهوريخواه, جان مك كين, عضو ارشد نيروهاي مسلح سنا مي پرسم ما در آستانة سي و يكمين سالگرد انقلاب 57 قرار داريم. شما طي سفر دو هفتة پيش خود در خاور ميانه گفتيد رژيم ايران روزهاي آخرش را سپري مي كند. آيا مشابهتي ميان رويدادهاي انقلاب 57 و تحولات اين روزها مي بينيد؟
مك كين: (صداي مك كين) پس از انقلاب 57, مردم ايران و سراسر جهان همه انتظار حكومتي را داشتند كه بيش از پيش نمايندة خواست مردم باشد, اين امر تاكنون رخ نداده است. ايرانيان مردمي پيشرو, پيشرفته و بسيار تحصيلكرده اند كه از فرهنگ و ميراثي ديرين و زيبا برخوردارند. اين مجموعه سرانجام آنها را به دموكراسي رهنمون مي كند كه تمام مردم دنيا و مردم ايران از آن الهام گرفته اند.
سؤال: چرا فكر مي كنيد كه رژيم در آستانة سقوط قرار دارد؟
جواب: به دلايلي روشن دريافت اطلاعات معتبر از ايران دشوار است. اما ترديدي نيست كه شكافي عميق درون حاكميت ايجاد شده كه دسته بنديهاي متعددي را در پي داشته است. دستكم بخشي از نظام به بيرحمي رژيم در برخورد با مردم واكنش شديد نشان داده است. اين كه اين شكافها و اختلافها تا چه حد عميق و مهيبند و افراطگرايان راديكال براي حفظ حكومت تا چه حد شدت عمل نشان خواهند داد, روشن نيست. اما تاريخ به ما نشان مي دهد سرانجام مردم بر حكومت ستمگري كه به خواست و آمال مردم كشورش وفادار نماند, غلبه مي كنند. البته ممكن است پيش از پيروزي مردم, ماجرا به درازا بكشد و خشونت و بيرحمي ادامه داشته باشد.
سؤال: مهدي كروبي از رهبران اپوزيسيون اين هفته گفت احمدي نژاد را رئيس جمهور نظام مي داند, چون حكم او را رهبر تأييد كرده است, اما كماكان معتقد است انتخابات غيرقانوني بود. برداشت شما از اين تحولات چيست؟
جواب: من مي دانم آقاي ميرحسين موسوي نمايندة اپوزيسيون در انتخابات رياست جمهوري است و بسياري معتقدند انتخابات مخدوش بود. اما اين انقلاب توسط مردم ايران انجام مي گيرد. البته آقاي موسوي شخصيتي قدرتمند است, اما قدرت واقعي اين حركت نزد مردم ايران است كه براي دموكراسي جان بركف پا بر خيابان مي گذارند.
سؤال: پس شما معتقديد ايران در مسير انقلاب قرار دارد. گروهي استدلال مي كنند اين يك جنبش حقوق مدني است, نه انقلاب.
جواب: وقتي هزاران تن از مردم با به جان خريدن خطر مرگ چون ندا آقاسلطان به خيابان مي روند و دهها هزار تن, بيرحمي و حبس و شكنجه را متحمل مي شوند, به نظرم بسيار مهم و بامعناست. حكومت ايران مي تواند هرگونه كه مي خواهد آنها را توصيف كند و به تصوير بكشد. اما شمار بالاي مردم و تداوم اعتراضاتشان نشانة انكارناپذير پايگاه وسيع اجتماعي اين اعتراضات است.
سؤال: فكر مي كنيد رژيم بتواند با ادامة ارعاب و دست زدن به مصالحه با نيروهاي اپوزيسيون از اين بحران عبور كند؟
جواب: هميشه مي توان به مصالحه دست زد. اما اين كه مردم از جان گذشته به اعتراضات ادامه مي دهند نشان مي دهد ايرانيان به چيزي كمتر از يك دموكراسي حقيقي بسنده نخواهند كرد.
سؤال: بنابر گزارشها حدود 32ميليون كاربر اينترنتي در ايران وجود دارد. بسياري از آنها معتقدند كه آمريكا فقط حرف مي زند و حتي قانون قربانيان سانسور در ايران يا وُيس اَكتِ شما هم به اقدامي عملي منجر نشده. اين بودجة 55 ميليون دلاري چگونه صرف شده است؟
جواب: بودجه بايد در اختيار طيفي از مؤسسات متخصص دور زدن سانسور اينترنتي در ايران تا پخش برنامه هاي راديو-تلويزيوني قرار بگيرد. من از اين كه هيلاري كلينتون وزير خارجه هفتة گذشته از كمك به مردم چين در راستاي عبور از سانسور اينترنتي دولتي سخن گفت بسيار خوشحال شدم. اميدوارم همين تكيه بر ايران هم ديده شود.
سؤال: اما بسياري از مخاطبين مي گويند پس نتيجة عملي اين برنامه ها چيست؟
جواب: بگذاريد يك بار ديگر تأكيد كنم, آمريكا فارغ از اين كه در چه طيف سياسي قرار داشته باشد, قصد مداخلة نظامي يا اقدامي خارج از قواعد بين الملل ندارد. اما بهترين مقايسة آنچه ما اينك انجام مي دهيم نگاه به كمكهاي آمريكا به جنبش كارگري لخ والسا در لهستان براي چاپ نشرياتشان بود. آن كمكها به توزيع اطلاعات بين مردم كمك مي كرد. اگر به امروز بازگرديم, اين مبنا, شبكة ارتباطات و اينترنت است. اين يعني ارائه هر كمك ممكن به آزادي اينترنت و تلفنهاي همراه در ايران. يعني كمك به مردم براي استفاده از فيس بوك, توييتر, يوتيوب و هر ابزار لازم براي ايجاد ارتباط با همديگر و براي انعكاس پيام آنها به جهان و انتقال پيام جهان آزاد به آنها كه ما در اين كشاكش در كنارشان هستيم.
سيامك دهقانپور: از هشت سال پيش كه جورج بوش در نخستين سخنرانيش در برابر نشست مشترك كنگره ايران را بخشي از محور شيطاني معرفي كرد تا نخستين سخنراني پرزيدنت اوباما در برابر نشست كنگره در چهارشنبه ايران چه راهي را آمده است. شايد بارزترين وجه تفاوت اين دو سخنراني اشارة رئيس جمهور آمريكا به حمايت از زناني بود كه در خيابانهاي ايران دست به تظاهرات مي زنند.
(بخشي از سخنراني اوباما)
سيامك دهقانپور: سناتور جان مك كين, عضو ارشد كميتة نيروهاي مسلح سنا در اين گفتگوي اختصاصي با ما هشدار داد اين احتمال بعيد نيست كه رژيم براي منحرف كردن افكار عمومي به يك رودررويي خارجي رو بياورد.
سؤال: از سناتور جمهوريخواه, جان مك كين, عضو ارشد كميتة نيروهاي مسلح سنا مي پرسم شما طي سفر اخير خود به خاور ميانه گفتيد ايران ممكن است براي انحراف افكار عمومي به افزايش تنش با اسراييل رو بياورد. فكر مي كنيد رژيم در پي جنگ است؟
مك كين: اين خطر بزرگ وجود دارد كه تشديد اعتراضات مردم را به خطري جدي براي حاكميت بدل كند و رژيم دست به اقدامي خصمانه عليه اسراييل بزند. اين امر مي تواند از طريق تشويق حزب الله لبنان به حمله به اسراييل يا ديگر اقدامات خصمانه صورت بگيرد و يك احتمال قوي است. نخستين بار در تاريخ نيست كه يك رژيم خودكامه براي تغيير فضاي داخلي به دنبال ايجاد يك تهديد خارجي بوده است.
سؤال: به نظر مي رسد تنها گزينه پيش رو در حال حاضر تحريم است. موضع شما در بارة لايحه تحريم جامع ايران يا اس2799 در سنا چيست؟
جواب: ما بايد تحريمهاي جديد را اعمال كنيم. بايد فعاليتهاي بانكي, كشتيراني و روابط تجاري ديگر كشورها با رژيم و انتقال فناوريهاي پيشرفته به ايران را به دقت زيرنظر داشته باشيم و مختل كنيم. حتي بايد تا حد ممكن افرادي را كه در سركوب بي رحمانة مردم ايران نقش داشتند شناسايي كنيم و آنها را در جهان رسوا كنيم. اين تلاشها بسيار مؤثر خواهد بود.
سؤال: بخشي از لايحه, تحريم بنزين را هدف گرفته است.
جواب: بنزين نقطة آسيب پذيري ايران است. اما هدف گرفتن فعاليتهاي بين المللي سپاه كه به آنها امكان مي دهد سود كلاني به دست آورند در كانون تلاشها قرار دارد.
سؤال: دولت اوباما با لايحه مخالفت كرده است و مي گويد قصد ندارد مردم ايران را تحت فشار قرار دهد.
جواب: اين يك بحث هميشگي است. وقتي در پي تغيير رفتار يك رژيم خودكامه و ستمگر هستيد. ما قصد آسيب رساندن به مردم ايران نداريم. مردم ايران خودشان هم نمي خواستند آسيب ببينند. اما تصميم گرفتند به خيابان بروند و جان عزيزشان را براي دموكراسي به خطر بيندازند. ترديد ندارم مردمي كه خواهان تغيير در حكومت ايران هستند براي پرهيز از اين كه آينده كشورشان در دست اقليتي افراطي باشد, كمي محنت بيشتر را متحمل مي شوند. من بابت هر گونه آسيبي كه تحريمها به مردم ايران وارد مي كند متأسفم, اما دست روي دست گذاشتن, اگر حمايت از يكي از ستمكارترين رژيمهاي روي كره زمين نباشد, همراهي با آن است.
سؤال: آيا واقعاً فكر مي كنيد تحريم به تغيير رفتار ايران منجر مي شود؟
جواب: مطمئن نيستم. مي تواند مؤثر باشد. باور دارم تجربه جنگ سرد نشان داد پيام همراهي ما با مردم زير ستم در پايين كشيدن اين حكومتها طي زمان مؤثر بوده است. ايرانيان آشكارا مي گويند خواهان حمايت ما هستند.
سؤال: ايران نشانه هايي بروز داده كه قصد دارد اورانيوم بيست درصد را خودش توليد كند. اتحادية اروپا, بزرگترين شريك تجاري ايران هم مي گويد در انتظار نتيجه تحريم شوراي امنيت مي ماند و بعد تحريمهاي جداگانه اروپا را در دستور كار قرار مي دهد. فكر مي كنيد جامعة جهاني براي متوقف كردن برنامه جنگ افزار هسته يي ايران چقدر وقت دارد؟
جواب: بگذاريد از واقعيت صحبت كنم. روسيه و چين, اعضاي شوراي امنيت هنوز با تحريم ايران موافقت نكرده اند. اميدوارم چنين كنند, اما تاكنون اتفاقي نيفتاده است. اتحادية اروپا هم ضرب الاجلهاي متعددي گذاشته كه به آن عمل نكرده است. هر چند صادقانه بگويم بسيار بعيد است, اما اميدوارم اين بار چين و روسيه در مذاكره يي جدي براي اعمال تحريمي جدي قدم بگذارند. بايد روشن بگويم كه دست آخر اين آمريكاست كه بايد رهبري اين امر را در دست بگيرد و تحريمها را اعمال كند. اميدوارم فرانسه به ما بپيوندد, اما نشستن در انتظار چين و روسيه و اتحاديه اروپا بيشتر به تأخير در اِعمال تحريم مي انجامد تا وضع تحريمي جدي. بگذاريد باز تأكيد كنم, تركيبي از تحريمهاي كمرشكن و تدابيري براي تشويق مردم در راه كسب آزادي مؤثر خواهد بود.
سؤال: آخرين بار كه با شما صحبت كردم گفتيد, قصد داريد فرصت دهيد سياست تعامل پرزيدنت اوباما در برابر ايران كارآيي خود را نشان دهد. هنوز چنين قصدي داريد؟
جواب: از رئيس جمهور مي خواهم دست به اقدام بزند. مي دانم دست او از مسائل مهم پر است. اما اين بي اغراق مسألة مرگ و زندگي است.